Επιστροφή στην αρχική σελίδα
Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν ακούσει για τον Γκιούλιβερ και έχουν διαβάσει (ή έχουν δει στην τηλεόραση) τις περιπέτειές του στη LILLIPUT, χώρα των λιλιπούτιων και στη BROBDINGRAG, χώρα των γιγάντων. Ο Jonathan Swift όμως (ο οποίος έγραψε τον Γκιούλιβερ στα 1726) οδήγησε τον ήρωά του και σε άλλους παράξενους τόπους όπως η Λαπούτα (το ιπτάμενο νησί) και η Ακαδημία των Αναδομητών.
Στο τελευταίο του ταξίδι, ο Γκιούλιβερ εγκαταλείφθηκε από τους συνταξιδιώτες του σε μια άγνωστη ακτή η οποία, όπως έμαθε αργότερα, αποτελούσε μέρος της HOUYHNHNM, χώρας των Χουνύμνων. Στον παράξενο αυτό τόπο κατοικούσαν σοφά άλογα τα οποία είχαν δημιουργήσει μια ιδιαίτερα ανεπτυγμένη κοινωνία και ζούσαν με απόλυτη τάξη και ειρήνη.
Όταν ο ήρωάς μας έμαθε τη γλώσσα τους και άρχισε να συνομιλεί μαζί τους, έμεινε εντυπωσιασμένος από τον απλό και καθαρό τρόπο με τον οποίο σκέπτονταν. Για παράδειγμα, στη γλώσσα τους δεν υπήρχε η λέξη ψέμα για τον απλούστατο λόγο ότι αυτή η πράξη ήταν αδιανόητη για ένα λογικό πλάσμα όπως εκείνα. Έτσι, το "Λες ψέματα" ήταν μια φράση που δεν μπορούσαν να εκστομίσουν και στις πολύ σπάνιες περιπτώσεις που προέκυπτε αυτή η ανάγκη αναγκάζονταν να χρησιμοποιήσουν μια περίφραση όπως το "Μου λες πράγμα που δεν είναι".
Όπως ήταν φυσικό, όταν λύθηκε το πρόβλημα της επικοινωνίας, το άλογο που φιλοξενούσε τον Γκιούλιβερ ζήτησε από αυτόν τον παράξενο επισκέπτη να το πληροφορήσει για τη ζωή στον τόπο του. Έτσι, ο ήρωας τού έκανε μια πλήρη περιγραφή των κοινωνιών της Δυτικής Ευρώπης στην οποία περιέγραφε με τα μελανότερα χρώματα τη διαφθορά, την υποκρισία και την αναλγησία της εποχής του (το βιβλίο του Σουίφτ είναι στην πραγματικότητα μια κοινωνική σάτιρα και όχι ένα απλό παιδικό παραμύθι όπως το βλέπουμε συνήθως στις μέρες μας).
Μετά το τέλος της περιγραφής, το σοφό άλογο δήλωσε ότι, κρίνοντας από τους Ιαχούδες που γνώριζε, όλα όσα του περιέγραψε ο Γκιούλιβερ του φαίνονταν απόλυτα φυσιολογικά. (Ιαχούδες ονόμαζαν τα σοφά άλογα τους ανθρώπους της περιοχής τους οι οποίοι ζούσαν σε άγρια κατάσταση και χρησιμοποιούνταν από τα άλογα ως υποζύγια.) Παρατήρησε όμως στον Γκιούλιβερ ότι οι άνθρωποι - ιαχούδες έχουν πολύ μικρά νύχια και τα δόντια τους βρίσκονται πολύ κοντά στα μάτια τους. Σίγουρα λοιπόν του "έλεγε πράγμα που δεν είναι" (ψέματα), όταν ισχυριζόταν ότι στους πολέμους τους οι άνθρωποι κατόρθωναν να σκοτώνουν μέσα σε ελάχιστες ώρες τόσες χιλιάδες ομοίους τους.
Ο Γκιούλιβερ τότε, χαμογελώντας για την άγνοια του σοφού αλόγου, άρχισε να του εξηγεί για σπαθιά, ακόντια, τόξα, βέλη, πυροβόλα και για όλες τις άλλες εφευρέσεις που χρησιμοποιούσαν οι ιαχούδες του τόπου του για να εξοντώνουν τους συνανθρώπους τους. Φαίνεται μάλιστα, ότι η περιγραφή αυτή έκανε πολύ μεγάλη εντύπωση στο σοφό άλογο γιατί πριν ακόμη ολοκληρώσει ο Γκιούλιβερ τον διέκοψε λέγοντας:
"Φτάνει. Καταλαβαίνω πως ό,τι μου λες είναι αληθινό. Δεν θέλω όμως να μου πεις άλλα γιατί φοβάμαι ότι θα συνηθίσω στο άκουσμά τους και σε λίγο θα μου φαίνονται λιγότερο τρομερά απ' ό,τι τώρα που τα συναντώ για πρώτη φορά!"
Το σοφό άλογο λοιπόν γνώριζε ότι το πνεύμα είναι ευαίσθητο και πρέπει να το προστατεύεις από τις κακοτοπιές. Γι' αυτό προτείνω να ακολουθήσουμε και εμείς το παράδειγμά του. Τα reality shows, οι σαπουνόπερες, οι βωμολοχίες του σύγχρονου θεάτρου, η υποκουλτούρα, το κιτς, ή ακόμη και η ανορθογραφία βλάπτουν σοβαρά την πνευματική μας υγεία, καθώς μας εθίζουν όλο και περισσότερο στο άσχημο, στο ανόητο και στο φθηνό.
Δυστυχώς, όμως κανείς δεν πρόκειται να σημαδέψει για χατίρι μας όλα αυτά τα επικίνδυνα πράγματα με την ανάλογη ετικέτα. Αυτό είναι αποκλειστικά και μόνο προσωπική δουλειά και ο καθένας μας, ανάλογα με τις ικανότητες, τη μόρφωση και τις προτιμήσεις του θα πρέπει να διαμορφώσει το δικό του ιδανικό. (Είμαστε ελεύθεροι να επιλέξουμε, αλλά μαζί με την ελευθερία φορτωθήκαμε και το βάρος της σωστής επιλογής και πρέπει να αποδείξουμε ότι μπορούμε να το αντέξουμε.)
Γιώργος Επιτήδειος gepiti@gepiti.com
| Γραφτείτε συνδρομητές για να λαμβάνετε κάθε νέο άρθρο που δημοσιεύεται εδώ |
© 2001
Επιστροφή στην αρχική σελίδα