Επιστροφή στην αρχική σελίδα
Όταν οι Γότθοι λεηλάτησαν την Αθήνα το 267 μ.Χ. κάποιοι από αυτούς άρχισαν να συγκεντρώνουν σε ένα μεγάλο σωρό όσα βιβλία έβρισκαν με σκοπό να τα κάψουν. Ένας από τους αρχηγούς τους όμως είχε διαφορετική άποψη και τους σταμάτησε λέγοντας:
"Αδέρφια, εγώ σας συμβουλεύω να τους τα αφήσουμε. Όσο αυτοί περνούν τον καιρό τους διαβάζοντας, αντί να ασκούνται στην τέχνη του πολέμου, τόσο πιο εύκολα θα περνούμε από εδώ για να λεηλατούμε τα πλούτη τους και να σκλαβώνουμε τους ίδιους και τις οικογένειές τους."
Ευτυχώς για τις αθηναϊκές βιβλιοθήκες, οι άλλοι Γότθοι αρχηγοί συμφώνησαν μαζί του και άφησαν άθικτα τα βιβλία, ενώ σίγουρα κατάλαβαν γρήγορα το λάθος τους όταν λίγες ημέρες αργότερα σκοτώθηκαν σχεδόν όλοι σε ναυμαχία με στόλο Ελλήνων εθελοντών που διοικούσε ένας φιλόσοφος! Δυστυχώς για τον πολιτισμό και την κοινωνία μας όμως, φαίνεται ότι και στη σύγχρονη εποχή το πνεύμα αυτών των βαρβάρων ζει και βασιλεύει.
Όπως και για εκείνους τους άξεστους επιδρομείς, έτσι και για τους σημερινούς ανθρώπους η δύναμη, η δράση και η ενεργητικότητα θεωρούνται τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά κάθε επιτυχημένης προσωπικότητας. Εκτιμούμε βέβαια (έστω και από υποχρέωση) όσους διαθέτουν καλλιτεχνικές ανησυχίες, διαβάζουν λογοτεχνία ή αναζητούν κάτι διαφορετικό από τη δόξα και τον πλούτο, αλλά τους τοποθετούμε συνήθως στο περιθώριο της "πραγματικής" ζωής. Είναι οι άνθρωποι που θα δεχόμασταν ίσως ως φίλους ή ως παρέα, αλλά σίγουρα όχι εκείνοι μαζί με τους οποίους θα δίναμε μια μάχη, θα χτίζαμε μια επιχείρηση ή θα δημιουργούσαμε κάτι πραγματικά επαναστατικό.
Όπως βέβαια αναφέρθηκε παραπάνω, η ιστορία είναι γεμάτη από παραδείγματα (Αισχύλος, Θουκυδίδης, Περραιβός κ.λπ.) που αποδεικνύουν πόσο λανθασμένη είναι αυτή η αντίληψη. Εγώ όμως σας προτείνω να αφήσουμε το παρελθόν και να δούμε μαζί γιατί μερικές ιδιότητες που αγνοούνται συνήθως από "τους ανθρώπους της δράσης" γίνονται καθημερινά όλο και πιο απαραίτητες για την αποδοτική λειτουργία των σύγχρονων επιχειρήσεων:
Δεν θέλουμε μόνο προσωπικότητες με αυτοπεποίθηση. Χρειαζόμαστε και ανθρώπους που να αμφιβάλουν για τον εαυτό τους. Σήμερα που οι τεχνολογικές εξελίξεις μεταβάλλουν το επαγγελματικό και κοινωνικό περιβάλλον με όλο και μεγαλύτερη ταχύτητα τίποτε δεν μπορεί να θεωρηθεί ως δεδομένο. Όσοι λοιπόν δρουν με απόλυτη βεβαιότητα χωρίς να αμφισβητούν και να ελέγχουν συνεχώς την ορθότητα των αρχικών επιλογών και των καθημερινών πράξεών τους είναι καταδικασμένοι να αποτύχουν.
Δεν θέλουμε μόνο εξειδικευμένο προσωπικό. Χρειαζόμαστε και "πανεπιστήμονες", δηλαδή ανθρώπους με πολύπλευρη παιδεία οι οποίοι να αξιολογούν, να κατανοούν και να συνδυάζουν υλικό από πολλές διαφορετικές επιστήμες και ειδικότητες. Μόνο εκείνοι μπορούν να διαχειριστούν αποδοτικά τον τεράστιο όγκο πληροφοριών που έχουμε σήμερα στη διάθεσή μας και να οικοδομήσουν νέα επιχειρησιακά σχήματα, αξιοποιώντας την ποικιλία και τον πλούτο του.
Δεν θέλουμε μόνο τεχνοκράτες. Χρειαζόμαστε και καλλιεργημένους ανθρώπους για να ελέγχουν με ταχύτητα και άνεση τόσο την αξιοπιστία, όσο και την αξία ή τη χρησιμότητα περιεχομένου το οποίο προέρχεται από πολλές διαφορετικές πηγές. Οι άνθρωποι αυτοί μας είναι απαραίτητοι διότι μόνο εκείνοι διαθέτουν την ευχέρεια να αξιολογούν (με πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα) ακόμη και πληροφορίες για τις οποίες δεν γνωρίζουν τίποτε (!), χρησιμοποιώντας "έμμεσα" (ποιοτικά) κριτήρια όπως η δομή της επιχειρηματολογίας, η γραμματική και το συντακτικό ενός κειμένου ή ο πλούτος του λεξιλογίου του.
Δεν θέλουμε μόνο ισχυρούς χαρακτήρες. Χρειαζόμαστε και ευαίσθητους ανθρώπους ικανούς να νιώσουν τις ανάγκες όσων ζουν γύρω τους και να ανακαλύψουν τους καλύτερους τρόπους ικανοποίησής τους. Μόνο οι ευαίσθητοι και οι αισθαντικοί άνθρωποι μπορούν να "συντονιστούν με το μυαλό και την ψυχή" των άλλων, μαντεύοντας τις επιθυμίες τους και παρέχοντάς τους τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που χρειάζονται.
Δεν θέλουμε μόνο ηγέτες (για να δείχνουν τον δρόμο στους γύρω τους). Χρειαζόμαστε και ευγενείς, φιλικούς ανθρώπους οι οποίοι θα ενθαρρύνουν τους υφισταμένους και τους συναδέλφους τους να σκέπτονται και να δρουν αυτόνομα, να εμπιστεύονται τη φαντασία τους και να μη φοβούνται τις αποτυχίες που αναπόφευκτα συνοδεύουν κάθε πρωτότυπη και ανορθόδοξη προσπάθεια. Μόνο τότε οι σύγχρονες επιχειρήσεις θα μετασχηματιστούν σε χώρους γέννησης ιδεών, δημιουργίας γνώσης και ανάπτυξης πρωτοβουλιών. Οι δυναμικότερες επιχειρήσεις σε ολόκληρο τον κόσμο ακολουθούν ήδη αυτό το μοντέλο και μοιάζουν πια περισσότερο με καλοσυντονισμένες ορχήστρες παρά με "φάμπρικες παραγωγής πλούτου" όπου βασιλεύει η ένταση, το άγχος και η σκλαβιά του ωραρίου.
Δεν θέλουμε μόνο γρήγορους και δυναμικούς εργαζόμενους. Χρειαζόμαστε και σταθερούς, υπομονετικούς ανθρώπους οι οποίοι να κινούνται πιο αργά και μεθοδικά από τους γύρω τους, μαθαίνοντας από τα λάθη των άλλων και παρουσιάζοντας νέες υπηρεσίες στην αγορά μόνο όταν έχουν ολοκληρώσει πλήρως την προετοιμασία τους και όταν το κοινό είναι πλέον ώριμο για να τις δεχθεί. Οι πρόσφατες αποτυχίες των αμερικανικών εταιρειών Internet (dot coms) αποδεικνύουν περίτρανα ότι η ταχύτητα, η βιασύνη και η πρωτιά (first mover advantage) δεν είναι πάντοτε αρετές.
Τα παραπάνω σχόλια δεν υπονοούν βέβαια ότι η δύναμη, η ταχύτητα και η αποφασιστικότητα έχασαν πλέον την αξία τους. Υπογραμμίζουν όμως ότι στη νέα οικονομία και στη νέα κοινωνία, αυτές οι αρετές δεν αρκούν από μόνες τους για να εξασφαλίσουν την επιτυχία.
Μου αρέσει να σκέπτομαι ότι το πρότυπο του μελλοντικού επιχειρηματία ίσως να μη διαφέρει και πολύ από εκείνο των ηρώων που περιγράφει ο Όμηρος στα έπη του: Γενναίος και αποφασιστικός μεν, αλλά ταυτόχρονα καλός ρήτορας (νιώθει τις σκέψεις και τις προσδοκίες των άλλων και γνωρίζει πώς να τις εκφράσει), επιτυχημένος αθλητής (φροντίζει το σώμα του για να μην τον προδίδει στις δύσκολες στιγμές) και ικανός καλλιτέχνης (χρησιμοποιεί την τέχνη για να ισορροπεί την ψυχή του και αναγνωρίζει ότι υπάρχουν πράγματα που δεν αναλύονται και δεν περιγράφονται με λόγια, αλλά τα οποία μπορείς και αξίζει να νιώσεις).
Μάλλον λοιπόν θα πρέπει να κατεβάσω από τη βιβλιοθήκη μου την Ιλιάδα και την Οδύσσεια και να ξαναρχίσω το διάβασμα. Τον τελευταίο καιρό έχω αναλάβει πολλές νέες αρμοδιότητες στη δουλειά μου και θα χρειαστώ μερικές καλές συμβουλές.
Γιώργος Επιτήδειος gepiti@gepiti.com
| Γραφτείτε συνδρομητές για να λαμβάνετε κάθε νέο άρθρο που δημοσιεύεται εδώ |
© 2001
Επιστροφή στην αρχική σελίδα